Pers

"In Ben ik een snob? komt Virginia Woolf (1882-1941) naar voren als een geestige, spitsvondige vrouw met een genadeloos oog voor de zeden van haar tijd en omgeving. [...] Wat de essays interessant en levendig maakt, is niet alleen dat ze het beeld van Virginia Woolf als wat tobberige intellectueel met een zwaarmoedige inborst doorbreken, maar bovenal dat ze laten zien hoe deze jonge schrijfster, gevormd door de victoriaanse zeden, een vrije, eigenzinnige denker werd."

​

Ben ik een snob? besproken door Dieuwertje Mertens Het Parool

 

"...in zijn heldere, intense proza roept de schrijver een wereld op die veel rijker en complexer blijkt dan de verhaallijn doet vermoeden."

​

Emilia Menkveld recenseert Niet nu, niet hier in De Volkskrant

 

'diep aangrijpend' [...] 'ontzettend geestig' [...] 'eerlijk en respectvol' [...] 'diep ontroerend'. 

​

Lidewijde Paris (De Lees!ambassade) bespreekt Wat ik me herinner in Nieuwsweekend

'Paul Claes (1943), al decennia specialist voor vertaling van vormvaste poëzie van topdichters, stort zich in de bundel Everness op achttien sonnetten van Borges. ... Zeker van zijn zaak mag Claes wel zijn, want zijn sublieme versies tonen Borges als een vlijmscherp schepper van een paradoxale, surrealistische wereld, waarin de blindheid van de dichter vaak een sturend, mystiek element lijkt. ... Steeds zien we Borges in het duister tasten naar een tegenwereld die hij ophaalt uit dromen en het verleden: ‘Ik ben hem die niet meer zijn. Zonder reden / Ben ik ’s avonds die mensen van ’t verleden.’ Zo’n bundel is een verrijking van de Nederlandse poëzie.'

​

Jan Paul Hinrichs bespreekt Everness in De Parelduiker. 

'Zijn liefde voor Lord Alfred Douglas kwam Oscar Wilde duur te staan. In Two Loves / Twee liefdes bundelde Simon Mulder teksten van beiden die getuigen van hun ‘love that dare not speak its name’.

​

Vertaler (van de gedichten) Maarten Asscher (de gedichten), gespecialiseerd in gevangenisliteratuur, schreef speciaal voor deze uitgave een inleiding en vertaalde het fragment uit het verhoor van Wilde over de intieme manier van corresponderen met Bosie.'

​

'De onlangs uitgebrachte tweetalige bloemlezing Two Loves/Twee liefdes, met vertalingen van Gerlof Janzen en Maarten Asscher, ingeleid door Asscher en samengesteld door ondergetekende, vertelt de tragische liefdesgeschiedenis van beide dichters in brieven en gedichten.
 

Douglas had Wilde in het parallelle, sodomitische Londen van de jaren 1890 geïntroduceerd: een onderwereld waar the love that dare not speak its name gevierd werd.'

​

'In haar essay Schijnfeminisme schrijft Sam Mills over een persoonlijke ervaring met een irritante, hypocriete man. Zeer herkenbaar, deze vrouwonvriendelijkheid. [...]

Hoe noem je zo’n man? Een onzekere casanova, een lul met een zwak karakter? Een seksist of seksverslaafde, of is hij juist niet macho genoeg en noem je hem een cuck?

Sam Mills komt met het woord schijnfeminist.

​

[...]

​

Wat Mills hier beschrijft is een vorm van schijnheiligheid die een normverschuiving in de publieke opinie signaleert, zoals vliegschaamte of flexitariërs.'

​

Eva Hofman bespreekt Schijnfeminisme in De Groene Amsterdammer.

'Sam Mills concludeert in Schijnfeminisme dat er na MeToo een nieuw type feminist is opgestaan: de schijnfeminist. Dat is (meestal) een man die publiekelijk verklaart feminist te zijn, maar zich privé grensoverschrijdend en seksistisch gedraagt. 

[...]
Biedt Mills een oplossing? Nee, maar daar is de materie ook te complex voor. Wel concludeert ze: ‘Nu, met MeToo, zijn de grenzen duidelijker getrokken. We hebben opnieuw gedefinieerd wat het betekent om beschaafd te zijn.’ Dat is hoopgevend.'

​

Dieuwertje Mertens bespreekt Schijnfeminisme in Het Parool. 

'Een nieuwe vertaling, door Paul Claes gaf mij hoop. [...] Claes (1943) maakt van het voorouderlijke “vlees” brutaalweg “aders”. En “de zee van zand” werd het mooi allitererende “zandzee”. De dichterlijke vrijheden zij hem vergeven. Als geheel vloeit deze vertaling en klinkt toch sober. [...] Is het teveel gevraagd om een bijna 80-jarige nog veel meer Borges te vertalen?'

​

Chris Reinewald recenseert Everness in Bazarow Magazine. 

'Gleeson schroomt niet om haar lichaam als portaal te gebruiken voor grotere, maatschappelijke kwesties. Ze is uitgesproken feministisch, [...] bekritiseert het beklemmende katholicisme en de Ierse anti-abortuswetten. Ze laat zien dat een vrouwenlichaam hoe dan ook altijd politiek is.'

 

Ilse Josepha Lazaroms bespreekt Hemellichamen in De Groene Amsterdammer. 

'Lichamelijke pijn en ziekte maken onmiskenbaar deel uit van het leven. Toch vinden we ze nauwelijks terug in de literatuur. Het zou onmogelijk zijn om de ervaring van ziekte recht te doen in de taal. Onzin, constateert Maaike Hommes na lezing van de twee bundels van Uitgeverij HetMoet over het onderwerp.'

​​

Bespreking van On Being Ill in De Nederlandse Boekengids (alleen voor abonnees).

'Henriette Roland Holst is een icoon in de Nederlandse poëzie, en de titel van de bundel, De zachte krachten zullen zeker winnen, is een zin die steeds blijft hangen in mijn hoofd. Wat zij zegt is eigenlijk precies wat ik zou willen zeggen.'

 

Lieke Marsman las in Zomergasten voor uit De zachte krachten zullen zeker winnen  

'"Een litteken is een opening, een uitnodiging om te vragen: 'wat is er gebeurd?'" schrijft Gleeson. Welke woorden gebruik je? Waar houdt de taal op? In Hemellichamen overstijgt ze het persoonlijke en vertelt ze het verhaal van alle zieken.'

 

Diewertje Mertens bespreekt Sinéad Gleeson's Hemellichamen in Het Parool. 

'It truly comes as no surprise that the publisher Elte Rauch opted to include these particular texts written by contemporary authors, for they provide stellar insight into what suffering from an illness entails, as well as into what it means to be a writer with an illness, topics which both Woolf and Lorde discuss in their works included in the anthology."

​​

Sanja Gligorić  recenseert On Being Ill in Anglozine

'In 1874 werd ‘Spleen’ gepubliceerd in de bundel Romances sans paroles - oftewel Lieder ohne Wörter. Nu is ‘ohne Wörter’ wel teveel gezegd; naast een ogenschijnlijk onpretentieuze muzikaliteit en een af en toe wat rammelend maar innemend metrum vinden we in Verlaines werk natuurlijk een belangwekkende verbale inhoud – de titel van de bundel geeft denkelijk weer dat de gedichten, hoewel bestudeerd en meesterlijk vormgegeven, in de grond eenvoudig zijn, als een geneuried liedje. De bundel ademt een air van dandyeske nonchalance, het creëren waarvan echter ongetwijfeld veel moeite en tijd heeft gekost.'

​

Simon Mulder over Volmaakt moment in Armada. 

'Cohen heeft Gebirtigs liederen nu vocaal vertaald, als zangteksten, om, zoals het nawoord stelt, 'te laten horen en bovendien te laten voelen dat er in Gebirtigs teksten naast leed en verdriet ook hoop, geluk en vertrouwen schuilgaan'. Onze wetenschap van Gebirtigs lot geeft het positieve iets wrangs, maar de actualiteit van zijn boodschap blijkt ruimschoots uit talloze filmpjes op YouTube met uitvoeringen van zijn werk vanuit de hele wereld. Het Jiddisch heeft hier een stem gekregen die de in het dagelijks leven uitstervende taal in leven houdt.'

 

Jan Paul Hinrichs over Mijn liederen/Majne lider in De Parelduiker. 

'Elte Rauch van Uitgeverij HetMoet is geen reguliere uitgever. Ze kiest voor literatuur met een stuwende kracht en blijft liever klein en persoonlijk dan dat ze mee zou gaan in de commerciële ratrace. Kwaliteit staat bij het uitgeven voorop en Rauch peinst er niet over daarvan af te wijken.'

​

Anky Mulders interviewt uitgever Elte Rauch voor Literair Nederland. 

'Hoe kan een mens dit allemaal verstouwen, als het de lezer soms al moeite kost om in dit helder verwoordde en indrukwekkende boek verder te lezen? [...] Ik kies Elena is een groots en indringend boek, geschreven vanuit de hoop dat lezers net als de auteur willen proberen te begrijpen wat je overkomt als je verkracht wordt. [...] Maar voor alles is het een steun voor meisjes en vrouwen, opdat ze gezien en gehoord worden.'

​

Els van Swol recenseert Ik kies Elena voor Literair Nederland. 

'De Luca weet een kleine wereld te creëren waarin de mens en zijn/haar verlangens en dromen centraal staan. Hij schetst intieme portretten van personages, die in hun eigen leefwereld er het beste van proberen te maken. Zo zorgt hij er voor dat je op een andere manier leert kijken naar de mens an sich. Het enige waar ze zich aan kunnen overlaten is het lot. En dát gegeven geldt net zo goed voor de weesjongen en Don Gaetano, als voor de lezer. Een mooi verhaal over de liefde voor de mens, in al haar vormen.'

​

Tom Ruben bespreekt De dag voordat het geluk kwam voor Stichting Goed Verhaal.

'De tover zat in de cocktail van een poëtische titel, een (voor mij onbekende) Italiaanse auteur en een coverfoto met een (voor mij vertrouwd) Napolitaans straatbeeld. [...] Verrukkelijke literatuur, zo bleek, overlopend van levenswijsheid. Wat een schitterende taalvirtuoze chroniqueur van Napels heb ik met Erri De Luca ontdekt. [...] De vertaling door Annemart Pilon (die in een nawoord haar werk liefdevol toelicht) is een krachttoer.'

​

Dirk Lambrecht bespreekt De dag voordat het geluk kwam voor Gent Leest.

'Op de heersende existentiële vragen wist Roland Holst dus behendig in te spelen. Die algemeen ervaren ethische en levensbeschouwelijke dilemma's gaf zij vorm als een persoonlijke worsteling, innerlijke tweestrijd of pijnlijk conflict met vroegere geestverwanten. Juist dat sterk autobiografische karakter – life writing avant la lettre – was zo overtuigend.'

​

Gillis Dorleijn over De zachte krachten zullen zeker winnen in de Poëziekrant.

'Ik denk dat improviseren goed voor ons is als individu, omdat we los moeten komen van wat we voor onszelf bepaald hebben. Als je dagelijks improviseert, train je je brein, versterk je de verbindingen in je hersenen. Je neemt niet klakkeloos aan wat je ziet op social media, maar je bent in staat je eigen ideeën te vormen. Dat is van waarde voor de hele samenleving.'

 

Artur Jaschke is te gast bij Radio 1 om te praten over zijn boek Toekomstmuziek. 

'Na het prachtig geschreven voorwoord word je als lezer omvergeblazen door de tekst van Virginia Woolf, die in haar eerste volzin van een halve pagina lang uiteenzet dat ziekte ongekende dimensies in ons leven kan losmaken. [...] Het is zeer wel mogelijk dat lezers dezelfde afleiding en troost in dit werk zullen vinden die de verschillende schrijfsters van de essays op hun beurt ook gezocht en gevonden hebben in de literatuur.'

​

Helena van Dijk recenseert Over ziek zijn op Literair Nederland. 

'Nu de wereld meer dan een jaar lang in de greep is geweest van het coronavirus, heeft iedereen wel ervaren hoe diep een ziekte kan doordringen in de maatschappij en in het persoonlijk leven. Dat maakt Over ziek zijn, de nieuwe Nederlandse vertaling van Woolfs essay door Monique ter Berg, extra actueel en aansprekend. Woolfs ervaringen zullen resoneren bij iedereen die het afgelopen jaar zelf heeft nagedacht over corona en ziekte in het algemeen.'

​

Thomas Heij recenseert Over ziek zijn op het Nexus Instituut. 

'Van Gebirtig zijn negentig liederen overgeleverd, waarvan er dertien bijeen zijn gebracht in Mijn liederen / Majne lider (2020), een uitgave van Uitgeverij HetMoet met zingbare vertalingen van de liederen door ondergetekende en een voorwoord door Shura Lipovsky. Met deze verzameling beoogde ik een divers beeld van Gebirtigs liederen te bieden. Zo stak de dichter zijn beroep van meubelmaker niet onder stoelen of banken en moedigde hij stakende arbeiders aan met zijn militante Arbetloze-marsj.'

 

David Omar-Cohen over Mijn liederen/Majne lider in Armada.

'Mijn vader was grafisch ontwerper en drukker, dus ik ben opgegroeid met het vak. De drukker voor HetMoet ken ik ook al heel lang. Hij is een van de laatste personen die nog met een Heidelberg drukpers werkt. Als je die ruimte binnenloopt, word je al nostalgisch bij de geur van inkt en fixeermiddel.'

​

Mireille Bregman interviewt uitgever Elte Rauch voor de Boekenkrant.

'De pijn én de vreugde van de liefde, zoals beleden in het prachtige ‘Liefdes uur’. Bij ‘de blanke dageraad’, of wanneer ‘de zon genaakt de middagsteê’, of bij het ‘rosse goud’ van de avond, het is altijd liefdesuur bij P.C. Boutens, de eeuwige liefde die het eenmalige leven zijn zin verleent.'

​

Mario Molegraaf bespreekt Glanzende geheimenis in de PZC. 

'Er zit gevoel in Vormen van vrede. Zomaar een zin op pagina 43: "Een Indonesische vrijheidsstrijder was zijn land trouw, zijn grond, al moest hij daarvoor zijn vriendje waarmee hij Sinterklaas had gevierd in het grote koloniale huis de ogen uitsteken." En op pagina 86: "Als we door de beruchte hekken van Auschwitz gaan, na uitvoerige controle bij de ingang en het grint onder onze schoenzolen horen knarsen, verstilt de tijd en worden we bevangen door een onbekend schuldbewustzijn. Het besef dat 'bandeloos barbarisme' in ons allen leeft, zoals Abel Herzberg dat noemde."

​

We leven nu 75 jaar na de bevrijding, driekwart eeuw in vrede. In dat kader schreef Elte Rauch (1980) korte, invoelende verhalen vol herinneringen aan haar Indische familie en de Tweede Wereldoorlog.'

​

Jan van Damme recenseert Vormen van vrede in de PZC. 

'This edition serves as a complement to HetMoet's 2020 publication of the first Dutch translation of Virginia Woolf's On Being Ill. In this collaborative volume, authors, translators and illustrators have come together from Great Britain, Ireland, the United States and the Netherlands to represent past, present and future thinking about illness.​

​

The voices of contemporary authors resonate as they contemplate the interactions between sickness and literature. Readers are able to begin the book at the end, or might happily start in the middle, as every contribution is a unique, personal piece that offers poignant observations of the world of illness from within.'

​

Paula Maggio bespreekt On Being Ill op Blogging Woolf